KẾ TOÁN QUẢN TRỊ
1 Tổ chức bộ máy kế toán quản trị của các doanh nghiệp Việt Nam
1.1 Các mô hình kế toán quản trị hiện nay:
Hiện nay gồm có ba mô hình kế toán
-Mô hình kết hợp: là mô hình kết hợp giữa kế toán tài chính và kế toán quản trị trong một bộ phận. Các cán bộ phụ trách phần hành nào trong kế toán quản trị thì phụ trách phân hành đó trong kế toán quản trị.( phù hợp cho doanh nghiệp vừa và nhỏ)
- Mô hình tách biệt: là mô hình tổ chức tách biệt giữa kế toán tài chính và kế toán quản trị thành hai bộ phận riêng biệt. ( phù hợp cho tập đoàn có quy mô lớn)
- Mô hình hỗn hợp: là mô hình tổ chức mà những phân hành quan trọng thì bố trí cán bộ kế toán tài chính và kế toán quản trị riêng.
1.2 Hiện trạng các doanh nghiệp Việt Nam
Theo thống kê dưới đây ta thấy các doanh nghiệp ở Việt Nam
Bảng thống kê quy mô các doanh nghiệp Việt Nam
| | Tổng số | Phân theo quy mô lao động | |||||||||||||
| | Dưới 5 người | 5 – 9 người | 10-49 người | 50-199 người | 200 -299 người | 300 -499 người | 500 -999 người | 1000 -4999 người | Trên 5000 | ||||||
| | | | | | | | | | | | |||||
| | Doanh nghiệp | ||||||||||||||
| TỔNG SỐ | 91755 | 17977 | 26459 | 32443 | 9808 | 1535 | 1510 | 1203 | 764 | 56 | |||||
| | | 19.592 (%) | 28.836 (%) | 35.358 (%) | 10.689 (%) | 1.672 (%) | 1.645 (%) | 1.3111 (%) | 0.832 (%) | 0.061 (%) | |||||
| Doanh nghiệp Nhà nước | 4596 | 4 | 29 | 720 | 1688 | 518 | 608 | 575 | 421 | 33 | |||||
| Trung ương | 1967 | 2 | 5 | 145 | 592 | 225 | 321 | 360 | 288 | 29 | |||||
| Địa phương | 2629 | 2 | 24 | 575 | 1096 | 293 | 287 | 215 | 133 | 4 | |||||
| Doanh nghiệp ngoài Nhà nước | 84003 | 17884 | 26285 | 30849 | 7079 | 743 | 628 | 369 | 161 | 5 | |||||
| Tập thể | 5349 | 466 | 2034 | 2216 | 501 | 62 | 37 | 25 | 8 | 0 | |||||
| Tư nhân | 29980 | 11082 | 9167 | 8434 | 1121 | 68 | 62 | 32 | 14 | 0 | |||||
| Công ty hợp danh | 21 | 3 | 4 | 13 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |||||
| Công ty TNHH | 40918 | 5527 | 13237 | 16998 | 4074 | 432 | 357 | 199 | 89 | 5 | |||||
| Công ty cổ phầncó vốn Nhà nước | 815 | 6 | 9 | 176 | 389 | 68 | 86 | 52 | 29 | 0 | |||||
| Công ty cổ phần không có vốn Nhà nước | 6920 | 800 | 1834 | 3012 | 993 | 113 | 86 | 61 | 21 | 0 | |||||
| Doanh nghiệp có vốn đầu tư nuớc ngoài | 3156 | 89 | 145 | 874 | 1041 | 274 | 274 | 259 | 182 | 18 | |||||
| DN 100% vốn nước ngoài | 2335 | 63 | 109 | 636 | 738 | 205 | 212 | 203 | 153 | 16 | |||||
| DN liên doanh với nước ngoài | 821 | 26 | 36 | 238 | 303 | 69 | 62 | 56 | 29 | 2 | |||||
1.3 Mô hình kế toán quản trị thích hợp cho các doanh nghiệp Việt Nam
Sản xuất và chi phí luôn được đặt ra xem xét, nhằm tìm cách cải thiện sao mang lại hiệu quả cao nhất. Đối với các doanh nghiệp Việt Nam
Hiện nay, có một số doanh nghiệp Việt Nam Nam
2 Mối quan hệ chi phí sản phẩm và chi phí thời kì:
2.1 Chi phí sản phẩm
- Chi phí sản phẩm là những chi phí phát sinh gắn liền với từng đơn vị sản phẩm (có sự tồn tại về mặt hiện vật sản phẩm) được sản xuất ra trong doanh nghiệp sản xuất hoặc được mua vào trong doanh nghiệp thương mại.
- vd: Trong doanh nghiệp sản xuất, chi phí sản phẩm là chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sản xuất chung(thành phẩm, sản phẩm dở dang); Trong doanh nghiệp thương mại có giá mua hàng hóa và chi phí mua hàng hóa.
2.2 Chi phí thời kì
- Chi phí thời kì là chi phí phát sinh làm giảm lợi nhuần của doanh nghiệptrong kì bao gồm giá vốn hành bán, chi phí hàng bán và chi phí quản lý doanh nghiệp. Hơn nữa chi sản phẩm khi được tiêu thụ sẽ trở thành chi phí thời kì.
2.3 Mối quan hệ giữa chi phí sản phẩm và chi phí thời kì.
- Trong doanh nghiệp sản xuất, tất cả các chi phí phát sinh ở bộ phận sản xuất đều là chi phí thời kì. Ban đầu, nó được đưa vào chi phí sản phẩm đang chế tạo. Khi sản phẩm được chế tạo xong thì sản phẩm được đưa vào hàng tồn kho. Còn khi tất cả thành phẩm được đem đi bán trở thành giá vốn hàng bán thì đó là chi phí thời kì; Tất cả chi phí phát sinh trong bộ phận bán hàng là chi phí thời kì.
- Trong doanh nghiệp thương mại, chi phí sản phẩm là giá mua và chi phí mua của hàng hóa tồn kho. Chi phí sản phẩm là gia vốn của hàng hóa xuất bán và chi phí bán hàng cũng như chi phí quản lý doanh nghiệp.
- Trong doanh nghiệp dịch vụ, tất cả chi phí phát sinh trong kì đều là chi phí thời kì vì nó không hàng tồn kho.
3 Biến phí tỉ lệ (thực thụ) và biến phí cấp bậc
- Biến phí là chi phí xét về mặt tổng số thì thay đổi tỷ lệ thuận theo mức độ hoạt động của doanh nghiệp nhưng xét từng sản phẩm thì lại không thay đổi. Nó phụ thuộc rất chặt chẽ vào mức độ hoạt động nếu không có hoạt động thì không có biến phí.
V: tổng biến phí,
v: biến phí tỉ lệ,
q:mức độ hoạt động.
|
3.1 Biến phí tỷ lệ( thực thụ)
- Biến phí tỷ lệ là những là nhữn biến phí thay đổi tuyến tính( cùng một tỉ lệ) với sự thay đổi của mức độ hoạt động trong doanh nghiệp.
- Ví dụ như nguyên vật liệu trực tiếp thay đôi tuyến tính theo số lượng sản phẩm được sản xuất ra, chi phí nhiên liệu biến đổi tuyến tính với số giờ máy hoạt động…
Hình1: Đồ thị biểu diễn biến phí tỷ lệ
 |
3.2 Biến phí cấp bậc
- Biến phí cấp bậc là những biến phí thay đổi theo mức độ hoạt động ở một mức độ hoạt động nào đó của nghiệp mà không tuyến tính.
· Biến phí cấp bậc được biểu diễn bởi phương trình như sau
|
- Ví dụ: Tại một doanh nghiệp cứ một nhân viên bảo trì máy sẽ bảo trì 05 thiết bị, như vậy tiền lương của nhân viên bảo trì là biến phí cấp bậc, bởi vì nếu doanh nghiệp trên có từ một đến năm thiết bị thì chỉ trả lương cho một nhân viên bảo trì nhưng nếu doanh nghiệp tăng số thiết bị lên sáu đến mười thiết bị thì phải cần hai thợ bảo trì và mức lương trả cho thợ bảo trì cũng tăng lên.
Hình2: Đồ thị biểu diễn biến phí cấp bậc
4 Định phí bắt buột và định phí tùy ý.
- Định phí là những chi phí xét về tổng số thì không thay đổi theo mức độ hoạt động của doanh nghiệp, nhưng xét về từng sản phẩm thì thay đổi tỉ lệ nghịch với mức độ hoạt động của doanh nghiệp.
- vd : thuê mặt bằng sản xuất 20 triệu/ tháng. Sản xuất càng nhiều sản phẩm thì mứt phí tính trên đầu sản phẩm càng thấp và ngược lại.
F: tổng định phí q: mức độ hoạt động f: định phí tính cho một sản phẩm
|
4.1 Định phí bắt buột
- Định phí băt buột là chi phí không thể không có cho dù mức độ hoạt động của doanh nghiệp có xuống rất thấp, thậm chí không hoạt động. Định phí bắt buột thường có bản chất lâu dài và rất khó thay đổi, vì vậy khi ra quyết định về định phí bắt buột cần phải cân nhắc kĩ lưỡng.
- Đặc điểm của định phí bắt buộc
· Bản chất lâu dài, tồn tại cùng với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp
· Không thể cắt giảm hay bằng 0 ( trong thời gian ngắn), dù hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp giảm hoặc bị gián đoạn
- Vd: khấu hao tài sản cố định, tiền lương công nhân quản lý phân xưởng.
Hình3: Đồ thị biểu diễn định phí bắt buộc
 |
4.2 Định phí tùy ý.
- Định phí tùy ý là những chi phí dễ dàng thay đổi tùy thuộc vào điều kiện thức tế của mức độ hoạt động. Quyết định định phí tùy ý có thể được đưa ra hằng năm. Trong những trường hợp cần thiết có thể cắt bỏ định phí tùy ý.
Đặc điểm của định phí tùy ý
· Có bản chất ngắn hạn, liên quan đến những kế hoạch ngắn hạn và ảnh hưởng tới chi phí của doanh nghiệp hàng năm.
· Có thể cắt bỏ định phí này trong những trường hợp cần thiết
- Vd: dụ một doanh nghiệp đang chi 50 triệu/năm cho các chương trình phát triển của ban quản lý có thể bị bắt buộc phải cắt giảm chi phí này trong năm vì điều kiện kinh tế eo hẹp cho dù có những kết quả không tốt do việc cắt giảm này mang lại. Còn đối với định phí bắt buộc thì nhà quản lý không thể cắt giảm. Ví dụ, chi phí khấu hao máy móc thiết bị hàng năm không thể giảm xuống khi mức độ hoạt động của doanh nghiệp giảm thấp.
Hình 4: Đồ thị biểu diễn định phí tùy ý
0 nhận xét:
Đăng nhận xét